Παρασκευή 4 Μαρτίου 2011

Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

Λογική, ειναι η ικανότητα που έχουν οι άνθρωποι να παράγουν σκέψεις και αφηρημένους συλλογισμούς υψηλού επιπέδου, ένα αναγκαίο εργαλείο για την εννοιολογική κατάστρωση και ανάπτυξη των επιστημών, αλλά και των αξιωματικών θεωριών. Με αυτή την αφετηρία ο πατέρας της Λογικής, ο Αριστοτέλης εκθέτει στα 'Αναλυτικά' το αυστηρό συλλογιστικό σύστημα της λογικής προσπαθώντας να εξετάσει τους όρους και τα είδη του σωστού συλλογισμού και να καθορίσει τους νόμους και τους κανόνες με τους οποίους πρέπει να συλλογιζόμαστε για την αναζήτηση της Αλήθειας.
"Πρόταση" κατά την τυπική λογική του Αριστοτέλη, είναι κάθε έκφραση που μπορεί να χαρακτηριστεί σαν αληθινή ή ψευδής και αυτό μπορεί να γίνει μόνο με τον σωστό συλλογισμό, αποφεύγοντας τα λάθη και τις αντιφάσεις.
Η τυπική λογική κατά τον Αριστοτέλη περιγράφετε μέσα από τέσσερις θεμελιώδεις νόμους.
-Ο νόμος της ταυτότητας: Κάθε έννοια πρέπει να είναι ταυτόσημη με τον εαυτό της, δηλαδή σε κάθε κρίση και σε κάθε συλλογισμό η έννοια πρέπει να χρησιμοποιείται με μια μόνο αλλά και την ίδια πάντα σημασία, (το αντίστοιχο της ανακλαστικής ιδιότητας στα μαθηματικά (Α = Α).
- Ο νόμος της αντίφασης Σύμφωνα με αυτόν το νόμο κάθε έννοια δεν μπορεί να αντιφάσκει με τον εαυτό της, να είναι δηλαδή συγχρόνως ίδιο και όχι ίδιο με τον εαυτό της,( Το Α δεν μπορεί να είναι συγχρόνως Α και όχι Α) γιατί δύο έννοιες όπου η μία βεβαιώνει κάτι για ένα πράγμα και η άλλη αρνείται αυτό το κάτι, είναι αντιφατικές και δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα και οι δύο αληθινές.
-Ο νόμος της αποκλίσεως του τρίτου: Δυο αντιφατικές έννοιες που αναφέρονται στο ίδιο πράγμα και δεν μπορεί να είναι και οι δυο ψευδείς. Αν η μία είναι ψευδής, η αντίθετή της θα είναι αληθινή. Δεν μπορεί να υπάρχει ένα τρίτο πράγμα ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψεύδος στα δυο μέλη αυτής της αντίφασης, ορθή πρέπει να είναι είτε η μία είτε η άλλη, κάθε τρίτη έννοια αποκλείεται ως ορθή( ένα πράγμα θα είναι είτε Α είτε όχι Α και τίποτα άλλο από αυτά).
-Ο νόμος του αποχρώντος λόγου: Ο νόμος αυτός επιβάλλει κάθε κρίση και κάθε συλλογισμός να ξεκινά από αποδείξεις, δηλαδή από κάποια άλλη κρίση ή συλλογισμό, που αποδειγμένα είναι ορθός, κάθε θεώρημα στηρίζεται και αποτελεί επομένως το αποτέλεσμα ενός άλλου θεωρήματος, προηγούμενου από αυτό στην αποδεικτική διαδικασία.

Ακόμα ο Αριστοτέλης είναι ο πρώτος που καθόρισε τις διάφορες επιστήμες αλλά και έθεσε όρια για την διάκριση τους, διαχωρίζοντας τις σε δυο είδη, στις αποδεικτικές και στις μη αποδεικτικές επιστήμες.
Αποδεικτικές επιστήμες εννοούμε εκείνες των οποίων οι αλήθειες στηρίζονται στις αποδείξεις. Για να υπάρχει όμως απόδειξη ενός ισχυρισμού, πρέπει πρώτα να έχει ορισθεί το επιστητό, δηλαδή το σύνολο των πραγμάτων που μπορεί ο άνθρωπος να γνωρίσει επιστημονικά και δεύτερο να έχουν ορισθεί τα αξιώματα, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την απόδειξη, δηλαδή να έχουν καθοριστεί κάποιες προτάσεις στηριγμένες σε αναπόδεικτες αλήθειες (αξιώματα) και που θα είναι αποδεκτές από κοινού.
Από τον Αριστοτέλη και μετά, οι συλλογισμοί κατατάσσονται είτε στους παραγωγικούς συλλογισμούς, δηλαδή συλλογισμούς «από το γενικό στο ειδικό» είτε στους επαγωγικούς συλλογισμούς, δηλαδή συλλογισμούς «από το ειδικό στο γενικό». Από αυτούς τους δυο, μόνο ο παραγωγικός συλλογισμός αποτελεί με την αυστηρή έννοια λογικό συμπερασμό.
Στα βιβλία του αποκαλουμένου Οργάνου του Αριστοτέλη, παρουσιάζεται κυρίως ο τρόπος σκέψης με τη χρήση συλλογισμών, ο οποίος, ως εξ αυτού, για πάνω από δυο χιλιάδες χρόνια θεωρήθηκε ουσιαστικά ταυτόσημος του όρου «λογική». Από τα μέσα του 19ου αιώνα, η λογική έπαψε να θεωρείται αποκλειστικά κλάδος της φιλοσοφίας, και έγινε αντικείμενο μελέτης των μαθηματικών ( μαθηματική λογική), ειδικά μέσα από το έργο του Τζόρτζ Μπούλ και του Γκότλομπ Φρέγκε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου